Krótka historia orgazmu
Orgazm pochodzi od greckiego słowa orgasmos, które powstało z orgon oznaczającego dojrzewać, nabrzmiewać, i być pełny pożądania. W języku francuskim opis orgazmu kobiety przedstawia się następująco vider ses burettes. Burettes oznacza naczynia mszalne na wino i wodę święconą. Według tłumaczenia starofrancuskiego – symbolizuje dzbanek lub garnek z dużym otworem, co może odnosić się do kobiecego wytrysku.
Kinsey twierdzi, że orgazm to eksplozja napięcia neuromięśniowego w trakcie podniecenia seksualnego. Reich opisuje kosmiczną siłę życiową utrzymującą człowieka przy zdrowiu. Kaplan definiuje orgazm jako najbardziej intensywne seksualne podniecenie, według Hite to maksymalnie intensywna reakcja poprzedzająca skurcze pochwy. Lowen podaje, że rozkosz to połączenie komponentów seksualnych: czułości z agresywnością.
Orgazm określa się też jako szczytowanie, kulminacja podniecenia seksualnego, najwyższa rozkosz seksualna, radosny spazm, satysfakcja. Zdolność do przeżywania rozkoszy jest sprawa indywidualną, zależy od aktualnego samopoczucia, stosunku do partnera, wychowania seksualnego, stanu zdrowia.
Starożytni uczeni Hipokrates i Galen głosili koncepcję dwunasiennego modelu zapłodnienia. Twierdzono, że orgazm prowadzi do wytworzenia nasienia w narządach płciowych u obojga partnerów. Produkowane ,,soki” płciowe doprowadzają do odczuwania przyjemności. Kobieta nie tylko wydziela substancje, ale również wchłania mieszankę ,,soków” męskich oraz własnych. Według teorii dwunasiennego modelu współżycie zakończone orgazmem obu partnerów jest warunkiem koniecznym do poczęcia. Odmienne stanowisko głosił Arystoteles, który uważał, że orgazm nie sygnalizuje wytrysku u kobiety lub mężczyzny. Filozof twierdził, że rozkosz jest wynikiem silnego tarcia niemającego związku z wydzielaniem ,,soków” płciowych. Teoria ,,orgazmu beznasiennego” Arystotelesa wskazywała, że u kobiety może dojść do zapłodnienia bez doznawania rozkoszy. Mężczyźni są natomiast zdolni do osiągania satysfakcji bez wytrysku. Cennym spostrzeżeniem uczonego był fakt, iż orgazm kobiety oraz zmiany fizjologiczne, które wywołuje w pochwie zwiększają szanse poczęcia. Jednakże w świecie zachodnim prym wiodła teoria Hipokratesa aż do XVIII wieku. Wtedy Lazarro Spallanzani dokonał sztucznego zapłodnienia u psa. Pod koniec XIX wieku powrócono do koncepcji Hipokratesa dotyczącego pozytywnego wpływu orgazmu kobiecego na zdrowie. Potwierdza to fragment ze średniowiecznego rękopisu: ,,Jeśli kobieta nadmiernie pragnie współżycia, do którego nie dochodzi, jeśli nie zaspokaja swojej żądzy, naraża się na poważne cierpienie”. Ukojeniem stał się wynalazek Josepha Mortimera Granville w roku 1883 – wibrator. W Stanach zjednoczonych w latach 90’ XIX wieku kobiety mogły nabyć urządzenie za pięć dolarów, by leczyć zatokowania narządów płciowych. Moda na stosowanie wibratorów zanikła w latach 20’ XX wieku.
W 1998 roku doktor Stuart Meloy przypadkiem wynalazł orgazmotron. Anestezjolog z Północenj Karoliny podłączając elektrodę do pleców pacjentki, która skarżyła się na bóle nogi, wywołał u niej orgazm. Delikatne impulsy elektryczne doprowadziły kobietę do rozkoszy. Lekarz opatentował wynalazek po serii badań. Jednak badania Thomasa Polleta i Daniela Nettle’a z Uniwersytetu w Newcastle obaliły sukces orgazmotronu. Naukowcy oparli się na teorii psychologa ewolucyjnego Davida Bussa. Postulował on, iż to co najbardziej podnieca kobiety, to zasoby mężczyzn. Odnosząc to do orgazmotronu badacze podkreślali, że pacjentki dr Meloy’a były kobietami zamożnymi w związku z czym nie miały problemu z osiąganiem satysfakcji seksualnej.
Badania nad seksualnością kobiet
Badania nad satysfakcją seksualną kobiet rozkwitły w XX wieku. Znany raport Kinseya ujawnił brak orgazmu u większości kobiet. Dopiero w latach osiemdziesiątych sytuacja ta uległa zmianie. Według badania M. Grochowskiego z 1985 r. na populacji kobiet w Warszawie 43% kobiet miały orgazm często, 23% dość często, a tylko 3,1% nie przeżywały orgazmu. Podobne wyniki ujawniły raporty socjoseksuologiczne z krajów Europy oraz USA. Czynniki wpływające na zmianę satysfakcji seksualnej kobiet to: dowartościowanie ciała i seksu w kulturze Zachodu, edukacja seksualna, upowszechnienie metod sterowania płodnością, emancypacja kobiet, uznanie znaczenia orgazmu jako wyznacznika jakości więzi partnerskiej, poczucia zdrowia. Potrzeba osiągania satysfakcji seksualnej została wprowadzona do sztuki kochania. W kulturze Wschodu od wieków rozwijano ars armandi pod względem osiągania rozkoszy seksualnej przez płeć piękną.
Kulturowe uwarunkowania seksualności
Na Bliskim i Dalekim Wschodzie oraz w Afryce seks przejawia się inaczej niż
w kulturze Zachodu, bowiem inny jest tam sposób myślenia o nim. Chińczycy, Japończycy, Afrykanie, pod względem biologicznym tacy sami jak my, mają o wiele swobodniejszy stosunek do zagadnień doznawania rozkoszy, uwarunkowany przede wszystkim różnicami kulturowymi. Problemy istniejące między płcią żeńską, a męską omawiają dość otwarcie, prawie tak samo jak każdą inną dziedzinę życia. To podejście do zagadnień seksu nie świadczy jeszcze o tym, że istnieją tam należyte warunki dla jego rozwoju. Na ogół jednak afro-azjaci, uznający seks za podarunek boski, nie znają pojęć „wyparcie” i „stłumienie”, związanych z dziedziną seksu w kulturze Zachodu.
Pierwszym doniesieniem opartym na badaniach naukowych, które można nazwać afrykańskim raportem seksualnym, jest książka ,,Erotisme africain”, której autorem jest Francuz, profesor Pierre Hanry. W latach sześćdziesiątych przebywał on w Republice Gwinei, gdzie uczył psychologii i filozofii. Przebadał on 700 czarnych studentów i studentek, którzy wyrośli w różnych szczepach i zaznajomieni byli z rozmaitymi obyczajami seksualnymi. Badania dotyczyły szeroko pojętego życia seksualnego Murzynów afrykańskich. W większości przypadków jest on pozbawiony pieszczot i czułości, a także zaspokojenia seksualnego. Najczęściej stanowi on poniżenie i upokorzenie dla kobiety oraz frustrację dla mężczyzny. Przyjemności seksualnej kobiety prawie nie znają. Orgazm traktują jako fizycznie uwarunkowany defekt. Za główne braki seksu afrykańskiego Hanry uważa: brak uświadomienia seksualnego, poligamię (70% mężczyzn w Gwinei ma więcej niż jedną żonę – także chrześcijanie), kupno żony oraz ideał dziewiczości.
Kanony sztuki miłosnej
Wschodnia kultura prezentuje dwa kanony sztuki miłosnej: taoizm rozwinięty w Chinach oraz tantryzm z północnych Indii. Taoizm to doktryna proroka Lao-tsy żyjącego w VI w. p. n. e. wyraża przekonanie, że orgazm kobiety sprzyja zdrowiu. Według poglądów Lao-tsy seks to sposób na połączenie się z Tao czyli absolutną rzeczywistością, przeciwieństwo yin pierwiastka męskiego i yang pierwiastka kobiecego. Oddziaływanie na siebie esencji męskiej i żeńskiej to Droga Życia- Tao. Według filozofii chińskiej śmierć jest wynikiem braku równowagi między yin i yang.
Praktykowanie taoizmu łączy ze sobą filozofię życia seksualnego, niejednokrotnie wymagają długotrwałych ćwiczeń które dadzą wysoki poziom sprawności fizycznej oraz dają możliwość zjednoczenia, kontemplacji a mianowicie pozycji orientalnych. Znany od V w. n. e. „Traktat o Miłowaniu” a mianowicie Kamasutra to dzieło napisane Watsjajanę Mallangę, pracę nazwał Kama- od imienia hinduistycznego boga miłości i pożądania. Prezentuje się w niej rodzaje zespoleń miłosnych w zależności od rozmiarów, siły pożądania i czasu trwania stosunku. Mężczyzn dzieli się na trzy klasy, w zależności od rozmiarów ich lingamów (członków), a mianowicie istnieją mężczyźni zające, buhaje (byki) oraz mężczyźni ogiery. Kobieta również, w zależności od rozmiarów joni (pochwy) jest gazelą, klaczą lub słonicą. Najlepsze związki tworzą się w połączeniach: zając-gazela, buhaj-klacz oraz ogier-słonica. Siła pożądania partnerów może być niska, pośrednia lub wysoka. Najlepsze dopasowanie to dopasowanie o takie samej sile pożądania (niski-niski, pośredni-pośredni, wysoki-wysoki). Jeśli chodzi czas trwania zespolenia to można wyróżnić mężczyzn i kobiety którzy są: szybcy, umiarkowani i powolni. Najlepsze związki tworzą się podobnie jak w przypadku nasilenia namiętności.
Dlaczego orgazm ma znaczenie?
Według doktryny taoizmu kobiety dzięki swoim orgazmom zyskują długowieczność oraz doświadczają energii, która odżywia ich ciało i umysł. Tak głębokie przeżywanie rozkoszy oznacza dla nich ,,orgazm doliny” kiedy to jednoczą się z Tao. Mężczyźni natomiast nie czerpią korzyści z własnych orgazmów. Tylko dzięki satysfakcji partnerki mogą upajać się życiodajną esencją.
Według tantrycznej filozofii orgazm stanowi wymianę dwóch sił- ekspansji i zwarcia, która pozwala na osiągnięcie kosmicznej harmonii. Istotny jest cały rytuał seksualny czyli maithuna, ponieważ nirwana wyłania się z pochwy. Mężczyzna składa nasienie jako ofiarę na ołtarzu pochwy kobiety. Szczytowanie u kobiety uwalania rajas czyli życiodajna wydzielinę pochwy. Substancje można zebrać, wymieszać z wodą i spożyć. Partner może również wchłonąć rajas poprzez członek. Zapewni sobie tym samym wzmocnienie układu hormonalnego. Zdolność ta nosi nazwę ,,wadżromulimudry”.
Freud postulował, że drażnienie łechtaczki w celu wywołania rozkoszy jest zachowaniem niedojrzałości płciowej kobiety. Alfred Kinsey z zespołem badaczy wskazywali, ze orgazm pochwowy jest biologicznie nie możliwy, tym samym zwracając wartość orgazmu łechtaczkowego. Masters i Johnson podawali, że stymulowanie łechtaczki jest konieczne do wystąpienia orgazmu u kobiety. Stwierdzili zatem, że nie ma dwóch orgazmu tylko jeden. Późniejsza badania Fisher, Fox i Fox oraz Bentler i Peeler podważyły to stanowisko na podstawie opisu doznań badanych pacjentek. Singer podał, że istnieje orgazm sromowy, który zależy od pobudzania łechtaczki oraz orgazm maciczny. Orgazm maciczny przedstawiał się jako reakcje emocjonalne, bezdech i brak skurczów w pochwie. Badacze poświęcili również wiele uwagi punktowi G znajdującym się na przedniej ścianie pochwy. Jednak hipoteza o fizjologicznych różnicach między orgazmami wywołanymi pobudzaniem przedniej ściany pochwy oraz łechtaczki z innymi wzorcami skurczów mięśni przepony miedniczej nie została rozstrzygnięta ostatecznie.
Rodzaje kobiecego orgazmu
Kobiety zdolne są do osiągania satysfakcji seksualnej poprzez różne typy pobudzania. Aż 80% kobiet osiąga orgazm podczas pobudzania pochwy, 72% pobudzanie łechtaczki, 48% stosunek oralny , 32% pobudzanie piersi, 11% pocałunki, 5% pobudzanie woda, narzędziami, 4% stosunek analny.
Wśród opisywanych orgazmów wymienia się również następującą rodzaje rozkoszy:
- Bolesny orgazm, który wiąże się ze zmianami pozapalnymi, poporodowymi, pooperacyjnymi, ścieńczeniem śluzówek i mięśni okrężnych pochwy (u kobiet przekwitających) oraz przy stosowaniu spirali domacicznych. Bolesny orgazm polega na odczuwaniu przez kobietę bólu w miednicy lub obszarze genitalnym podczas szczytowania. Częściowy orgazm odczuwany jest narządach płciowych, ale kobieta nie odczuwa reakcji w pozostałych obszarach ciała.
- Częściowy orgazm jest wynikiem słabej rejestracji zmian zachodzących w organizmie podczas szczytowania albo silnego skoncentrowania na strefie genitalnej. Dysocjacyjny orgazm to odczuwanie przyjemności seksualnej albo biologicznie albo psychicznie. Rozszczepienie pojawia się u kobiet z nerwicami. Jeśli odczuwa się rozkosz biologicznie zazwyczaj wynika to z poczucia winy za współżycie, rzadziej przy zapaleniach pochwy, rzęsistkowicy, grzybic sromu. Odczuwanie orgazmu psychicznego wynika ze słabej percepcji reakcji organizmu podczas kulminacji stosunku seksualnego.
- Farmakologiczny orgazm zachodzi po zażyciu leków, narkotyków, środków podniecających lub alkoholu.
- Jednoogniskowy orgazm kobieta uzyskuje podczas stymulacji jednego ogniska zmysłowego (np. w łechtaczce, pochwie). Mini-orgazm trwa bardzo krótko. Spotykany u kobiet niskoorgastycznych, przemęczonych, sennych. U kobiet wieloorgastycznych jest jednym z kolejnych orgazmów.
- Moczowy orgazm występuje u kobiety, która szczytując oddaje mocz. Dość ciekawym zjawiskiem jest orgazm nocny, senny. Kobieta szczytuje bez odbywania stosunku, podczas snu. Występuje w przypadkach niezaspokojonych potrzeb seksualnych lub u kobiet z wysokim libido.
- Stan orgazmowy to wyłączenie świadomości podczas przezywania silnego i długiego orgazmu.
- Sutkowy orgazm mający miejsce po stymulacji piersi lub brodawek sutkowych. Wielokrotny orgazm jest przeżywany podczas jednego stosunku lub pobudzania łechtaczki, dzielą go krótkie przerwy, charakterystyczny dla kobiet z wysokim poziomem libido.
- Wieloogniskowy orgazm odczuwa kobieta podczas pobudzania jednocześnie kilku ośrodków zmysłowych. Wyobrażeniowy orgazm jest rzadkim zjawiskiem, rozkosz jest wyzwalana poprzez fantazję bez aktywności zmysłowej. Zmiana dominanty orgazmowej ma miejsce np. u kobiet, które osiągały satysfakcję seksualną poprzez stymulację łechtaczki, a podczas stosunku wystąpił dodatkowo orgazm pochwowy. W następnych kontaktach seksualnych sytuacja się powtarzała i utrwaliła się dominanta pochwowa.
Co wpływa na doznania seksualne kobiety?
Na rodzaj odczuwanych doznań ma wpływ wybór pieszczot danej sfery erogennej. Sfera erogenna to obszar ciała, który reaguje podnieceniem na stymulacje dotykową. U kobiet zajmuje około 15% ciała. Wymienia się tutaj usta, kark, szyję, płatki uszu, piersi, wewnętrzna powierzchnię dłoni i ud, brzuch oraz srom. Mężczyźni mają na powierzchni ciała 2-3% miejsc wrażliwych na pobudzenie: usta, kark, dłonie kręgosłup oraz okolice genitalne. Jednocześnie istnieje możliwość posiadania większego obszaru sfer erogennych. Sprawą indywidualna jest także wrażliwość na bodźce dotykowe. Ośrodki zmysłowe czyli obszary delikatne, których stymulacja prowadzi do szczytowania dzięki receptorom dotykowym. Nie wszystkie kobiety posiadają ośrodki zmysłowe, mimo to mogą przeżywać orgazm. Pierwszy ośrodek zmysłowy znajduje się na żołędziu łechtaczki, drugi znajduje się pod szyjką macicy w tylnym sklepieniu pochwy. Trzeci ośrodek zmysłowy ma miejsce na górnej ścianie pochwy, blisko cewki moczowej, na głębokości dwóch palców poniżej wejścia do pochwy.
Podsumowanie
Podsumowując – orgazm – nie jest umiejętnością wrodzoną. Zdolność do doznawania rozkoszy jest nabywana i związana z uczuciami błogostanu. Kobieta może również odczuwać rytmiczne skurcze mięśni miednicy, cewki moczowej oraz odbytu, a nawet popaść w stan wyłączonej świadomości. Kobieca seksualność jest złożona, ponieważ na libido kobiety wpływ mają takie czynniki jak stan zdrowia, temperament, doświadczenia seksualne, wiek, obecny związek. Satysfakcjonujące życie seksualne zależy również od stylu życia i przekonań wyniesionych ze środowiska rodzinnego.
Źródła:
- Aresin L., Starke K., Erotyka od A do Z, Wydawnictwo ,,Książnica”, Katowice 2007
- Bancroft, Seksualność człowieka, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Warszawa 2012
- Blackledge C., Wagina: kobieca seksualność w historii kultury., Prószyński i S-ka SA, Warszawa 2005
- Imieliński K., Sekrety seksu, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1990
- Imieliński K. Seksiatria, Patologia seksualna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990
- Starowicz Z., Długołęcka A., Edukacja seksualna, Świat Książki , Warszawa 2006